Araplarda ‘Şisa’ , İranlılarda ise ‘Kalyan’ olarak adlandırılmıştır. Her kültürde değişik isimlerde adlandırılan nargile ismi Farsçaya dayanır. Farsçada ‘Nargil’ Hindistan cevizi anlamına gelmektedir. Hindistan cevizi denmesinin sebebi ilk olarak Hindistan cevizi ’nin dışındaki tütün benzeri tabakayı yakan ve cevizin içine soktukları kamışla keyif yapan Hintlilerdir. Zamanla Hindistan cevizi yerine kabak kullanılmıştır, kullananların sayısı arttıkça porselen ve bronz nargile için elverişli malzemeler haline getirilmiştir. Zamanla cam, billur, çini hatta gümüş gövdeli nargileler izlemiştir. İçici marpuçtan nefes aldığında oluşan basınç farkıyla hava sırayla közden, sonra ısınarak lüledeki gözeneklerden geçer.
Sıcak hava ile ısıtılan tömbekinin dumanı karışarak suyun içinden geçer, bu esnada soğur. Daha sonra hava marpuçtan içiciye ulaşır. Nargile içerisinde bulunan su dumanı soğutmanın yanı sıra içindeki katranı da bir miktar süzer. Nargile ile tütün içmenin, sigara şeklinde tütün içmekten farkı; nargilede çekilen tütün dumanı sudan geçerken barındırdığı ısı suyu bir miktar buharlaştırır. Doğu kültürünün vazgeçilmez bir öğesi olan nargile daha sonraları batıda da belirli değişikliklerle kullanılmaya başlanmıştır. Kullanımı kültür dolayısıyla bu iki türe göre kendine özgü farklılıklar gösterir ancak pek çok ortak öğe de mevcuttur. Batıda birden çok marpuca sahip nargile kullanımı yaygındır. Bu uygulama doğudakine göre farklı bir toplu içim ortamı sunar. Doğuda nargilenin bir marpucu el değiştirmediği sürece bir kişi tarafından içilir.
Arap kültüründe kullanıcı içtikten sonra ya marpucu masaya dayayarak bunu belli eder ya da ağız kısmı kendine bakacak şekilde eğimli tutarak yanındakine ikram eder. Kabul eden, nargileyi verene elinin tersi ile hafifçe vurur ya da sıvazlar, bu memnuniyet göstergesidir. Kafe ve restoranlarda ise her kullanıcının ayrı bir nargile ısmarlaması yaygındır. Nargile içenler arasında, içilecek ortamda olması gerektiği düşünülen dört öğe vardır. Bunlar ‘Rüle, Ser, Marpuç ve Şişe’den’ oluşur. Tütünün konulduğu bölüme Lüle, nargilenin uzun gövdesine Ser, içinde dumanı filtre eden suyun olduğu ve o fokurdamaların geldiği bölüme Şişe, dumanı şişeden alıp ağıza ulaştıran hortuma ise Marpuç adı verilir. Nargile, uzun bir tütün tarihine sahiptir. Maya ve Astek uygarlıklarına kadar geçmişi dayanan tütün başlangıçta ayinlerde ve tedavi edici amaçlarla kullanılmıştır.